موضع گیری ها و حتی تبلیغات اقلام دارویی طی چند سال اخیر دیگر به یکی از رفتارهای عادی سلبریتی ها در صفحات شخصی شان تبدیل شده و حتی اخیرا یکی از سلبریتی های خانم اقدام به تبلیغ دارویی کرده که می تواند کرونا را درمان کند، موضوعی که با واکنش های زیادی روبه رو شد و عده ای رفتار هنرمندان داخلی را با هنرمندان کشورهایی مانند چین در شرایط فعلی مقایسه کرده اند. عدم همراهی سلبریتی ها با مردم و در مقابل ایجاد تنش روانی در جامعه موضوعی نیست که مربوط به امروز و دیروز باشد، بلکه بارها و در رخدادهای مختلف شاهد آن بودیم، مسئله تاسف بار که می طلبد مسئولین فرهنگی و رسانه ای کشور فکری اساسی برای آن کنند.
برنامه ای برای تربیت سلبریتی ها نداشته ایم
حامد یامین پور، فعال فرهنگی و رسانه ای درباره واکنش سلبریتی ها به بیماری کرونا در ایران به «خبرنامه دانشجویان ایران» می گوید: در پاسخ به این سوال باید کمی به عقب برویم چرا که اساسا ما در سال های قبل برنامه ای برای رسانه های نوظهور نداشتیم و نباید این مسئله را فراموش کرد که اقتضای شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام و ... سلبریتی سازی است، در حالی که تا پیش از ظهور این رسانه ها، بازیگران مان اگر در برنامه تلویزیونی حضور پیدا نمی کردند، هیچ اثری از آنها دیده نمی شد و طبیعتا حاشیه ساز هم نبودند، اما طی چند سال اخیر موجی ایجاد شد که همه دارای صفحه شخصی در فضای مجازی شده و الان دیگر اگر درباره مسائل مختلف اظهارنظر نکنند، گویی اصلا حضور ندارند.
وی با بیان اینکه امروزه کار به جایی رسیده که اگر هنرمندی درباره مسئله ای واکنش نداشته باشد، حتی ممکن است از او برای همکاری در پروژه های مختلف نیز دعوتی صورت نگیرد، اظهار داشت: متاسفانه ما هیچ برنامه ای برای تربیت آنها نداشتیم، در حالی که قطعا سلبریتی های امروز نیز زمانی در پشت میزهای مدرسه و دانشگاه نشسته اند. هر چند که بارها شنیده ایم ورزا و رئیس جمهور نیز از پشت همین میزها آمده اند، اما ظاهرا به این مسئله باور نداشتیم که ممکن است روزی یکی از همان دانش اموزان سرکش به جایی برسد که چند میلیون طرفدار داشته باشد و باید او را به گونه ای تربیت کرد که فرهنگ و تمدن در وجودش نهادینه شود.
این فعال فرهنگی اظهار داشت: متاسفانه در حال حاضر نیز برنامه ای برای این مسئله نداریم و تنها زمانی که اتفاقی مانند آنچه درباره کرونا رخ داد، می آییم و در این زمینه اظهارنظر می کنیم و قطعا فردی که امروز بیش از 30 سال سن دارد، دیگر تغییر شخصیت نخواهد داد و نباید انتظار داشت که وضعیت فعلی تغییر کند.
یامین پور به واکنش هنرمندان چینی اشاره کرد و گفت: در چین و دیگر کشورها عقبه تربیتی برای افراد وجود دارد یعنی اگر فردی کارگر، نماینده مجلس، بازیگر و ... است یک شان و تربیتی برای خود دارد، اما ما اصلا به این مسئله توجه نمی کنیم و بعد صرفا این سوال را می پرسیم که چرا سلبریتی ها چنین برخوردهایی را نسبت به مسائل مختلف دارند. متاسفانه ما برای سلبریتی هایمان نقش قائل نشده ایم تا جایی که می بینیم حتی هلال احمر و کمیته امداد هم بعد از اینکه سلبریتی ها خودشان دست به جمع آوری کمک های مردمی زدند، به میدان آمده و از ظرفیت آنها استفاده کردند و تا قبل از آن اصلا به این فکر نکرده اند که می توان از ظرفیت هنرمندان بهره مند شد.
در کشورهای دنیا قوانینی خاصی برای اینستاگرم و توییتر وجود دارد
وی با تاکید بر اینکه دستگاه های حاکمیتی ما تزئینی شده اند و می گذارند سلبریتی ها کنش خودشان را انجام دهند و بعد از آن به دنبال چرایی این مسئله می روند، گفت: ما هیچ برنامه ای برای تربیت نیروی انسانی که طبیعتا از بین آنها سلبریتی ها بیرون می آیند، نداریم. حتی در دانشگاه صدا و سیما و هنر هم که دیگر مشخص است سلبریتی ساز هستند هم برنامه ای برای تربیت آنها وجود ندارد، در حالی که چنین رفتارهایی از سلبریتی ها قابل پیش بینی است و طی سال های اخیر بارها و بارها چنین رفتارهایی را از آنها دیده ایم.
این فعال فرهنگی تصریح کرد: متاسفانه اصلا مشخص نیست منطق کنش سلبریتی ها در حوزه های مختلف چیست و می بینیم که آنها در حوزه مسائل نظامی، فرهنگی و سیاسی متخصص هستند!. البته باید به این مسئله اشاره کنم که در کنار فضای مجازی، بحث سواد مربوط به این فضا را هم داریم و از سوی دیگر شاهد عدم تعامل مدیر فرهنگی، رسانه ای و تصمیم گیر کشور با سلبریتی ها نیز هستیم.
یامین پور در توضیح بیشتر این مسئله اظهار داشت: ما تا چه اندازه پذیرفته ایم که به طور مثال 20 نفر از سلبریتی ها به اندازه یک رسانه اثرگذار هستند، همچنین هیچگاه مدیران ما نیامده اند در یک تعامل با سلبریتی ها با آنها طرح مسئله کنند. به عبارت دیگر ما سازوکاری نداریم که سلبریتی احساس کند در کشور نقش آفرین است و مورد رصد نیز قرار می گیرد. سوال این است که در کشور چه قوانینی در این زمینه وجود دارد و به طور مثال امروز با بهنوش بختیاری چه برخوردی صورت می گیرد؟
وی بیان داشت: سوال دیگر اینکه مدیر رسانه ای ما که به صدا و سیما وابسته است و تصور می کند تمام دنیا شبکه تحت مدیریت او است، چه تدبیری برای سلبریتی ها دارد، همچنین شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز چه سندی را برای ساماندهی سلبریتی ها در دست دارد؟در حالی که خارج از کشور در بحث اینستاگرام و توییتر قوانین خاصی اعمال می شود، به طور مثال اگر صفحه فردی شخصی شده باشد حتی اگر در ایران باشد و علیه امریکا مطلبی را منتشر کند به محض اینکه به کشور حافظ منافع آمریکا سفر کند به عنوان تروریست دستگیر می شود و این مسئله نشان می دهد که افراد به راحتی نمی توانند درباره مسائل مختلف اظهارنظر کنند.
این فعال فرهنگی تصریح کرد: جالب است که سلبریتی های ما می توانند علیه نظام سازوکارهای بین المللی را رعایت کنند اما مسئولین ما نمی توانند سازوکاری را به نفع کشور وضع کنند که سلبریتی ها ملزم به رعایت آن باشند.